Spido tegen River Cruise, een merkenrechtelijke aanvaring

Een rechtszaak waarin het ging om de vraag of het gebruik van een AdWord merkinbreuk kan opleveren. Eerst kort, wat is een AdWord? Een AdWord is onderdeel van een systeem van Google waarmee bij het gebruik van een zoekterm die door een bij die zoekterm behorend bedrijf bij Google is aangeleverd, boven de resultaten die Google daarbij genereert, een commerciële advertentie van dat bedrijf verschijnt.

Casus

De vraag was of een concurrent van Spido, te weten River Cruise Rotterdam B.V., met het gebruik van het AdWord “Spido” zonder die naam ook in de advertentie zelf te gebruiken, inbreuk maakte op het merkenrecht van Spido. Voor de goede orde, Spido zelf was niet de merkhouder van het merk SPIDO, maar licentiehouder. De tekst waar je al zoekend met gebruik van het woord “Spido” heen wordt geleid (en waar de merknaam SPIDO dus niet in voorkomt) luidt als volgt:

Advertentie https://www.rivercruiserotterdam.nl/rondvaart/rotterdam Rondvaart Rotterdam -Dé haventour van Rotterdam Onze liveguide vertelt je alles over de containerschepen, de geschiedenis en het heden. Dé rondvaart door Europa’s grootste haven. Met 5 sterren beoordeeld. Boek nu online. River Cruise. 1 uur Haven Cruise. 1,5 uur Skyline vanaf het water. Alle havens van R’dam.

Herkomst van een product of dienst

Om te kunnen beoordelen of hier sprake is van een inbreuk op het merkenrecht moeten we te rade gaan bij de uitspraken die het Europese Hof van Justitie daarover. De Europese rechter heeft meerdere malen gezegd, dat een merkhouder een adverteerder kan verbieden gebruik te maken van een merk als AdWord als dat gebruik afbreuk doet aan één van de functies van het merk, te weten het consumenten garanderen wat de herkomst van een product of dienst is.

Redelijk oplettende internetgebruiker

Die functie komt in het gedrang als het voor de gemiddelde internetgebruiker moeilijk (of onmogelijk) wordt gemaakt om te weten of de betreffende waren of diensten van de merkhouder afkomstig zijn of juist van een ander. Dat geldt met name als de advertentie de indruk wekt dat er een economische band bestaat tussen de merkhouder en de adverteerder of als de advertentie zo vaag blijft over die herkomst dat een normaal geïnformeerde en redelijk oplettende internetgebruiker niet kan weten of de adverteerder een derde is (een concurrent) ten opzichte van de merkhouder of een economische band met hem heeft.

Merkinbreuk

Wat gebeurt er als een redelijk oplettende internetgebruiker op “Spido” klikt. Hij ziet dan eerst een advertentie van Spido zelf en vervolgens de advertentie van River Cruise met diverse links naar rondvaartmogelijkheden. Nergens is het woord Spido of een verwijzing daarnaar te zien. Met andere woorden, de internetgebruiker kan na het intikken van het woord Spido niet weten of River Cruise een andere partij is of juist een economische band met Spido heeft. Dat komt ook omdat “River Cruise” een beschrijvende handelsnaam is. Iemand die een aanbieder zoekt van havenrondvaarten denkt bij het intikken van het woord "Spido" aan het goede adres te zijn. Daarmee wordt afbreuk gedaan aan de herkomstfunctie van het merk SPIDO en - zonder dat het gebruik zichtbaar is - inbreuk gemaakt op het merkenrecht van de merkhouder van Spido. River Cruise werd veroordeeld tot het staken van de inbreuk onder verbeurte van een dwangsom van

€ 5000,- per dag.

Conclusie

Iemand die in wil spelen op de (merk)naam van een concurrent door deze als betaalde Google zoekterm te gebruiken moet oppassen. Hij kan daarmee, ook al gebruikt hij de merknaam niet visueel naar buiten toe, merkenrechtelijk in de problemen komen. Omgekeerd, een onderneming die merkt dat een concurrent hem op deze manier in de wielen rijdt, heeft goede kans dat hij daartegen merkenrechtelijk succesvol kan optreden.